Dla wielu rolników ciągnik czy kombajn to być albo nie być. Gdy firma leasingowa wypowiada umowę i żąda zwrotu sprzętu, gospodarstwo staje przed widmem paraliżu. Czy wizyta windykatora oznacza koniec? Nie. Skuteczne oddłużanie daje potężne narzędzie: zakaz odbierania przedmiotu leasingu, nawet jeśli umowa została wypowiedziana.

1. Wypowiedzenie umowy leasingu – co to oznacza w praktyce?

Standardowa procedura wygląda tak: nie płacisz 2-3 rat, leasingodawca wysyła wezwanie do zapłaty, a potem oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. Od tego momentu:

  • Tracisz tytuł prawny do korzystania z maszyny.
  • Leasingodawca żąda natychmiastowego zwrotu sprzętu na plac poleasingowy.
  • Naliczana jest kara umowna i odszkodowanie (często wyższe niż wartość maszyny).

Wielu rolników w panice oddaje kluczyki. To błąd! Oddanie maszyny to dobrowolne pozbawienie się narzędzi pracy. Po odbiorze, maszyna zostanie sprzedana na aukcji (często za 60-70% wartości rynkowej), a różnicę będziesz musiał dopłacić.

2. Restrukturyzacja jako "Tarcza Leasingowa" (Art. 256)

Zgodnie z art. 256 Prawa restrukturyzacyjnego (w zw. z art. 252), od dnia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego (lub obwieszczenia w KRZ w trybie PZU):

(Więcej o samych procedurach przeczytasz w naszym artykule: Restrukturyzacja rolnika w 2025 roku – Kompendium).

  1. Zawieszenie windykacji: Firma leasingowa nie może odebrać maszyny, która jest niezbędna do prowadzenia przedsiębiorstwa (gospodarstwa).
  2. Bezużyteczność wypowiedzenia: Nawet jeśli umowa została skutecznie wypowiedziana przed otwarciem restrukturyzacji, sędzia-komisarz może uznać, że maszyna musi zostać w gospodarstwie, aby generować zysk na spłatę wierzycieli.

3. Co robić, gdy windykator stoi pod bramą?

Windykatorzy terenowi często działają na granicy prawa, wywierając presję psychiczną. Pamiętaj:

  • Windykator nie jest komornikiem. Nie ma prawa wejść na posesję bez Twojej zgody.
  • Nie ma prawa zabrać maszyny siłą.
  • Nie podpisuj żadnych protokołów "dobrowolnego wydania".

Jeśli windykator grozi policją – wezwij ją sam. Policja potwierdzi, że to spór cywilny i nie nakaże wydania sprzętu.

4. Procedura ratunkowa krok po kroku

Aby zablokować windykatora, musisz działać szybciej niż on uzyska sądowy nakaz wydania (klauzulę wykonalności).

  • Krok 1: Nie podpisuj protokołu zdawczo-odbiorczego maszyny.
  • Krok 2: Skontaktuj się z nami: Umów szybką poradę.
  • Krok 3: Dokonujemy obwieszczenia o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu w systemie KRZ.
  • Krok 4: Wysyłamy do leasingodawcy pismo z informacją o objęciu ochroną prawną (sygnatura akt). Od tej chwili windykator ma związane ręce.

5. Co dalej z ratami?

W ramach restrukturyzacji sądowej możemy renegocjować warunki spłaty. Często udaje się:

  • Cofnąć wypowiedzenie umowy (reaktywacja leasingu).
  • Rozłożyć zaległości na raty (np. doliczyć do końca okresu leasingu).
  • Wydłużyć okres leasingu, by zmniejszyć bieżącą ratę miesięczną.

6. Częste pytania o leasing (FAQ)

Czy ktoś inny może wykupić mój ciągnik z leasingu?
Tak, to jedna ze strategii. Jeśli fundusz nie chce z Tobą rozmawiać, możemy wskazać "inwestora" (np. członka rodziny, zaprzyjaźnionego rolnika), który wykupi przedmiot leasingu za wartość pozostałą do spłaty. Często jest to kwota niższa niż rynkowa.

Czy leasing operacyjny wchodzi do układu?
To skomplikowane. Wierzytelności z leasingu operacyjnego (raty przyszłe) co do zasady nie są objęte układem z mocy prawa w taki sam sposób jak kredyty. Jednak w postępowaniu sanacyjnym można odstąpić od takiej umowy. W postępowaniu o zatwierdzenie układu (PZU) negocjujemy aneksowanie umowy.

Co jeśli leasingodawca już sprzedał maszynę?
Jeśli windykator zdążył zabrać sprzęt i został on zbyty na aukcji, pozostaje walka o rozliczenie umowy. Leasingodawcy często zaniżają wartość sprzedaży, by żądać od rolnika dopłaty. W ramach audytu prawnego sprawdzamy wyceny rzeczoznawców i walczymy o zmniejszenie tego długu w sądzie.

Czy komornik może zająć przedmiot leasingu?
Nie, ponieważ ciągnik nie jest Twoją własnością, lecz własnością banku. Komornik może jednak zająć "prawo do wykupu" lub nadpłatę, jeśli taka powstanie po rozwiązaniu umowy. Dlatego ochrona prawna jest tak ważna – chroni ona całe gospodarstwo jako zorganizowaną całość.

7. Studium Przypadku: Jak uratowaliśmy kombajn zbożowy przed licytacją?

Sytuacja: Pan Marek (woj. lubelskie, 80 ha) miał zaległości w spłacie 3 rat leasingowych za kombajn o wartości 600 tys. zł. Przyczyna: klęska suszy i brak zapłaty od kontrahenta. Firma leasingowa wypowiedziała umowę w trybie natychmiastowym i zażądała zwrotu maszyny oraz zapłaty 450 tys. zł (kapitał + kary) w ciągu 7 dni.

Zagrożenie: Utrata kluczowej maszyny przed żniwami oznaczała brak możliwości zbioru i bankructwo. Windykator terenowy nękał rodzinę telefonami.

Nasze działania:

  • W dniu zgłoszenia (czwartek) podpisaliśmy umowę o doradztwo restrukturyzacyjne.
  • W piątek dokonaliśmy obwieszczenia w Monitorze Sądowym (KRZ), otwierając postępowanie o zatwierdzenie układu.
  • Wysłaliśmy pismo do zarządu firmy leasingowej z informacją o objęciu Dłużnika ochroną z art. 256 Prawa restrukturyzacyjnego.
  • Zablokowaliśmy działania windykatora (nie miał prawa wejść na posesję).

Wynik: Kombajn został w gospodarstwie. Pan Marek przeprowadził żniwa. W toku negocjacji przekonaliśmy leasingodawcę, że sprzedaż kombajnu na aukcji przyniesie stratę. Firma zgodziła się na reaktywację umowy leasingu (cofnięcie wypowiedzenia) pod warunkiem wpłaty 20 tys. zł tytułem uwiarygodnienia. Pozostałe zaległości rozłożono na koniec harmonogramu. Dziś Pan Marek spłaca raty terminowo.

Podsumowanie

Kluczem jest czas. Jeśli maszyna trafi na plac poleasingowy, odzyskanie jej jest bardzo trudne. Dopóki jest u Ciebie na podwórku – prawo stoi po Twojej stronie, o ile otworzysz restrukturyzację. Walcz o swoje narzędzia pracy.